U nas ‘NA’, u nich ‘A’
W języku polskim można powiedzieć komuś „Idź tą ulicą.” Polacy są ludźmi domyślnymi
i domyślają się, że chodzi o to, aby iść ulicą ‘na długość’ a nie ‘na krzyż’ czyli ‘w poprzek’.
Anglicy mieli najwidoczniej z tą domyślnością jakiś problem, bo w ich języku trzeba koniecznie poinformować, czy iść ‘na długość’(a_long) czyli wzdłuż, czy ‘na krzyż (a_cross)’ czyli w poprzek.
Dlatego mówią:
‘Go along this street’ (=idź wzdłuż…) albo ‘Go across this street’ (=idź w poprzek).
Zauważyłeś już zapewne, że my w języku polskim mówimy ‘na’ a w angielskim dokładają w takich słowach tylko ‘a’, czyli: na długość = along, ‘na krzyż’ (w poprzek) = ‘across’,
na około = around.
Przedrostek a- w języku angielskim nie zawsze ma odpowiednik ‘na’ w języku polskim.
Powyższe porównanie polskiego ‘na’
i angielskiego ‘a’ pomoże Ci zrozumieć teraz znaczenie słowa ‘away’.
Słowo to składa się tak jak i poprzednie,
z a+way. Oznacza zatem dosłownie:
‘na drodze’ czyli ‘w drodze’.
Jeśli ktoś jest w drodze, to oznacza to,
że podróżuje gdzieś i go nie ma w domu
i nie ma co liczyć na to,
że wróci za kilka lub kilkanaście minut. Można zatem powiedzieć, że “He’s away” = “Wyjechał.”
„Where’s Jeff?”– „He’s away” – On jest na/w drodze. = Wyjechał.
Natomiast jeśli usłyszysz:
– ‘He’s out’ – oznacza to, że jest na zewnątrz, czyli tylko gdzieś wyszedł z domu na chwilę. Słowo ‘out’ znaczy
‘na zewnątrz’. Można zatem powiedzieć, że “He’s out.” = “Wyszedł.”
Wracając do słowa away, z jego znaczenia ‘na drodze / w drodze’ wynika kolejne znaczenie.
Jeśli ktoś jest w drodze gdzieś, oznacza to, że znajduje się w oddaleniu od nas.
Dlatego właśnie słowo away oznacza również oddalanie/oddalenie, na przykład:
Take it away from me = weź to (w dal) ode mnie. = Weź to (z dala) ode mnie.
Don’t go away, please. = Nie idź (w dal ) (=nie odchodź), proszę.
Inne angielskie słowo, gdzie przedrostek a- ma odpowiednik ‘na’ w języku polskim,
jest aloud.
Samo słowo ‘loud’ znaczy ‘głośno’. Słowo ‘głośno’ pochodzi od słowa ‘głos’, dlatego właśnie angielskie ‘aloud’ oznacza ‘na głos’, na przykład w zdaniu:
“Read it aloud.” – “Przeczytaj to na głos.”
Popatrzmy teraz na słowo ‘shore’, które znaczy brzeg (morza). Jeśli do słowa ‘shore’ dołożymy przedrostek a-, otrzymamy ‘ashore‘. Zgodnie z Twoimi przewidywaniami, znaczenie tego słowa to ‘na brzeg‘ lub ‘na brzegu‘.
Zdanie przykładowe pochodzi z naszego morza Bałtyckiego i brzmi tak:
“Amber is washed ashore from the Baltic Sea.” – Bursztyn jest wymywany na brzeg z Morza Bałtyckiego.
Zostajemy nadal nad morzem, a właściwie przy nim, bo nad morzem to co najwyżej latają mewy..
Jesteśmy na statku. Statki pierwotnie miały pokłady
z desek, deska to ‘board‘, więc kiedy ktoś wchodził
na pokład, mówiono, że wchodzi
‘na deskę’.
Dlatego deska (board) znaczy obecnie również ‘pokład’. Jeśli dołożymy do tego nasz przedrostek a-, otrzymujemy ‘aboard’,
czyli
‘na pokład’ lub ‘na pokładzie.’
‘He’s not aboard the ship.’ = ‘On nie jest na pokładzie statku.’
Jeszcze jednym przykładem, gdzie ‘a’ oznacza ‘na’ może być wyrażenie to be taken aback, które oznacza być bardzo czymś zaskoczonym:
I was taken aback by her rudeness. = Byłem wzięty na tył (=do tyłu) jej chamstwem
= Jej chamstwo było tak zaskakujące i niespodziewane, że ‘aż mnie cofnęło’.
Na sam koniec kilka słów o zwrocie ‘round / around the corner’. W języku polskim mówimy:
Apteka jest tuż za rogiem. Nie jest to do końca logiczne.
Jeśli mówię,że apteka jest za kościołem, to oznacza że mam minąć kościół i iść dalej prosto. Czyli jeśli mówimy, że apteka jest za rogiem, to oznacza,że mam minąć róg i iść dalej prosto? Jeśli pójdę dalej prosto, to wyląduję na środku skrzyżowania, a tam apteki
nie znajdę, co najwyżej ambulans z wizytą do mnie.
Mówiąc, że za rogiem, mam na myśli, że należy skręcić na rogu. Ale wówczas mój tor poruszania się nie jest już linią prostą, tylko przy skręcie jest kawałkiem okręgu.
I do tego okręgu/koła nawiązuje angielskie wyrażenie round the corner – właśnie dlatego w tym wyrażeniu znajduje się słowo around (=na około) a nie behind (=za). Czyli, zdanie: